Qiyamət gününün yeni və gerçək detalları dində necədir?

Sur üfürüləcək və Allahın istədiyi kimsələrdən başqa göylərdə və yerdə olanlar öləcəkdir. Sonra bir daha ona üfürülən kimi onlar qalxıb baxacaqlar. Yer öz Rəbbinin nuru ilə işıqlanacaq, (orta yerə) kitab qoyuldu, peyğəmbərlər və şahidlər gətirildi və aralarında haqq ilə hökm verildi, onlara haqsızlıq edilməyəcəkdir. (Zumər Surəsi, 68-69)

Sur ilk olaraq üflenmesiyle birlikdə yer və göy paramparça edilmiş və maddi kainat ölmüşdür. Canlı heç bir varlıq qalmamışdır. Ayənin ifadəsiylə, “yer başqa bir yerə, göylər də başqa göylərlə çevrilmişdir”. (İbrahim Surəsi, 48) Bu çevrilmədə sonra məhşər günü üçün hazırlanan mühit belədir:

Səndən dağlar haqqında soruşurlar. De ki: “Mənim Rəbbim, onları darmadağın edib sovuracaq”

“Yerlərini bomboş, çırçıplak buraxacaq.”

“Artıq nə bir əyrilik görəcəksən, nə də bir tümsek.” (Taha Surəsi, 105-107)

İşdə hesab günü insanların üzərində dirilib, bir yerə gəlib, hesablarını və aqibətini gözləyəcəksən iştirak budur. Artıq sıra insanların dirildilib tək olan, hər şeyə Qalib olan Allahın hüzuruna çıkarılmalarına gəlmişdir. Və Sur ikinci dəfə çalınacaqdır. Dünya həyatında axirəti və yenidən dirilişi inkar edən insan bir daha oyanmağı heç gözləmədiyi qəbirinin içindən çölə atılar. Sur bu ikinci üfürülüş və insanların dirilməsi Quranda belə keçər:

Sur üfürüləcək və Allahın istədiyi kimsələrdən başqa göylərdə və yerdə olanlar öləcəkdir. Sonra bir daha ona üfürülən kimi onlar qalxıb baxacaqlar. Yer öz Rəbbinin nuru ilə işıqlanacaq, … (Zumər Surəsi, 68-69)

Ölülər məzarlarından çıxması

İnsanların Diriliş əsnasında və dirildikdən sonrakı vəziyyətləri ayələrdə detallı olaraq təsvir edilmişdir. Quranda xəbər verildiyinə görə o böyük diriliş belə baş verir:

– Sur ikinci dəfə üfürülmesiyle birlikdə torpağın altından çölə çağırılan insanlar, yayılan çəyirtkələr kimi və sürətlə qaçaraq qəbirlərindən çölə çıxarlar.

Gözləri ‘zillət və dəhşətdən düşmüş olaraq’, sanki ‘yayılan’ çəyirtkələr kimi qəbirlərindən çıxacaqlar. (Qəmər Surəsi, 7)

… Sonra sizi yerdən (torpağın altından) bir (dəfə) çağırma ilə çağırdığı zaman, dərhal siz (bir də baxarsınız ki) çıxarılmış. (Rum Surəsi, 25)

O gün yer onlardan çatlayıb-ayrılar da (onlar,) sürətlə qaçarlar. İşdə bu, Bizə görə olduqca-asan olan bir həşr (sizi bir yerdə toplama) dır. (Qaf Surəsi, 44)

– Özlərini çağıran çağırıcıya doğru yönələrlər və dikili bir şeyə doğru yönəlmiş kimi boyunlarını çağırıcıya uzatmış olaraq qaçmağa başlarlar. Və bu çağırış daha əvvəl bənzərinə rast gəlinmiş bir çağırış da deyil:

… O çağırışını ‘nə tanınmış, nə görülmüş’ bir şeyə çağıracağı gün … (Qəmər Surəsi, 6)

O gün, özündən sapma imkanı ola bilməyən çağırıcıya tabe olacaqlar … (Taha surəsi, 108)

… sanki onlar dikili bir şeyə yönəlmiş kimidirlər. (Məaric Surəsi, 43)

Dünyada Allahın sərhədlərini tanımayan, Allaha itaət etməyən, öz başının dikinə gedən, qəddar inkarçı, dirilər dirilməz birdən boyun əyici, bir hala gəlmişdir. Nə olub bitdiyini sorğulamadan, qeydsiz şərtsiz bu çağırışa razılıq edər. Dünyadakı imtahan sona çatdığı üçün başqa seçki şansı da yoxdur onsuz da. Bunun əksini etməyi istəsə də edə bilməz. Hətta istəyə belə. Bu çağırışa qarşı qoymağa heç bir gücü yoxdur. O səbəblə bu günün “çətin bir gün” olduğunu həqiqətən hiss:

Boyunlarını qabağa uzadıb tələsərək, kafirlər deyərlər ki: “Bu, çətin bir gün.” (Qəmər Surəsi, 8)

– Kafirlər başlarını tikərək qaçarlar, gözlər dönməz, hərəkət edə bilməz. Hər kəs qeydsiz şərtsiz bir itaət içindədir. O gün insanların sahib ola biləcəyi tək etibarlı və qiymətli şey imandır. O da kafir yoxdur. Bu görə də onların ürəklərinə bomboştur:

Başlarını tikərək qaçarlar, gözləri özlərinə dönüb-çevrilməz. Onların qəlbləri (sanki) bomboştur. (İbrahim Surəsi, 43)

– Tək bir mərkəzə doğru dalğa dalğa süzürlər.

Sur üfürüləcəyi gün, artıq siz dalğa dalğa gələcəksiniz. (Nəbə surəsi, 18)

Sur üfürülmüştür; beləcə onlar qəbirlərindən (dirildilib qəbirlərimizdən) Rəbbinə doğru (dalğalar halında) süzülüb-gedərlər. Onlar deyəcəklər: “Vay halımıza yatdığımız yerdən bizi kim qaldırdı? Bu, Rəhman (olan Allah) ın vəd etdiyiniz, (demək ki) göndərilən (elçi) ler doğru deyirlərmiş!”. (Yasin surəsi, 51-52)

Bu “eyvah” çox böyük bir çaxnaşma və xəyal qırıqlığının ifadəsidir. Çünki öz dirilməsinə şəxsən şahid olan kafir, həyatı boyunca özünə bunu xəbər verən elçilərin həqiqətən doğru söylədiklərini anlamışdır. Bu səbəbdən bunu inkar edənlərə müjdələnən, “dönüşü olmayan əbədi əzab” ı da şəxsən yaşayacağını idrak etmişdir. Artıq bundan heç bir şübhəsi yoxdur. “Əbədi yuxu” deyə bir şey olmadığını anlamışdır. Özünə vəd edilənlərin bir-bir başına gələcəyindən, heç bir qurtuluş ümidi olmadığından əmindir.

– Kafirlərin ümumi ruh halları qorxu, dəhşət, ruhdan, qarışıqlıq və çarəsizlik, ümumi görünüşləri isə daha da dəhşət vericidir. Üzləri qapqaradır; toz, zülmət və zillət (alçaldılma) örtmüşdür:

O gün, elə üzlər vardır ki, ‘zillət içində zəlil.’ (Ğaşiyə Surəsi, 2)

Və o gün üzlər üzərini toz bürümüşdür. Bir zülmət qucaqlayıb örtmüşdür. İşdə onlar da, kafir facir olanlardır. (Əbəsə surəsi, 40-42)

Qiyamət günü Allaha qarşı yalan uydurub söyləyənlərin üzlərini qapqara görərsən. Məgər təkəbbür göstərənlər üçün Cəhənnəmdə yer yoxdur? (Zumər Surəsi, 60)

– Kafirlər qiyamət günü onu kor kimi haşredilirler.

Kim də mənim öyüd-nəsihətimdən üz döndərsə, onun üçün çətinlikli bir dolanışıq vardır və biz Qiyamət günü onu kor olaraq gətirərik.

O da (belə) demiş olar: “Mən görməkdə olan biriyken, məni niyə kor olaraq gətirdin Rəbbim?”

(Allah da) Der ki: “İşdə belə, sənə ayələrimiz gəlmişdi, lakin sən isə onları unutdun, bu gün də sən beləcə unudulacaqsan.” (Taha Surəsi, 124-126)

Allah kimi hidayət verərsə, o, hidayət tapmışdır, kimi azdırarsa onlar üçün Ondan başqa dostlar tapa bilməzsən. Qiyamət günü, biz onları üzü üstə kor, lal və kar kimi yerə toplayacağıq. Onların sığınacaqları yer Cəhənnəmdir; atəşi sakitlik tapdıqca, dəli şiəni onlara artırarıq. (İsra Surəsi, 97)

– Kafirlərin bu kor gözləri də korkunçluk və iğrençliklerini artırar bir şəkildədir. Allah kafirlərin gözlərinin alacağı şəkli belə ifadə etməkdədir:

Sur üfürüləcəyi gün, biz günahkarları o gün, (üzləri qara, gözləri) göy göyərmiş (sərt və kor) olaraq ‘toplayacağı. (Taha surəsi, 102)

Bu qorxunc, eyni zamanda da alçaq görünüşləri kafirlər ilk baxışda, möminlərdən ayrılarlar. Dünyadaykən qürur və göstəriş içində, Allahın ayələrinə qarşı döyüş açan, böyüklənən bu qrupu sonlarının başlanğıcı bax belə olur.

O GÜN DOSTLUK, AKRABAĞLIK, yaxınlıq və YARDIMLAŞMA YOXDUR

O gün insanın başqaları ilə, hətta öz anası, atası, həyat yoldaşı və uşaqlarıyla belə maraqlanmağa nə halı nə fürsəti vardır. Məhşər gününün şiddəti və fövqəladə qorxusu hər kəsi öz dərdinə salar. Allah, o diriliş gününü, o biri adıyla din gününü belə təsvir edir:

Din gününü sənə bildirən şey nədir? Və yenə din gününü sənə bildirən şey nədir? Heç bir nəfsin bir başqa nəfsə hər hansı bir şeyə güc yetiremeyeceği gündür, o gün əmr yalnız Allahındır. (İnfitar Surəsi, 17-19)

Lakin ‘qulaqları patlatırcasına olan o gürleme’ gəldiyi zaman, adam o gün insan qaçacaq öz qardaşından,
Anasından, atasından, arvadından və oğullarından! O gün onlardan hər birinin istənilən qədər işi vardır. (Əbəsə surəsi, 33-37)

Dünya həyatında adamın ən çox dəyər verdiyi put əldə etdiyi bağlar, beləcə Allahın əzabı qarşısında parça-parça olar. Artıq insanlar arasındakı dünyəvi yaxınlıqları, soy bağlarının heç bir mənası qalmamışdır. Dəyəri olan tək şey, imandır:

Sur çalınacağı gün artıq aralarında nə qohumluq (və ya soybağları) yoxdur və (üstünlük ünsürü olaraq soyluluğu və ya bir-birlərinə vəziyyətlərini) soruşturmazlar da. Artıq Tərəziləri ağır gələnlər məhz onlar, nicat tapanlar da məhz onlardır. Tərəziləri yüngül gəlirsə, məhz onlar da öz özlərini ziyana uğradanlardır, cəhənnəmdə də əbədi olaraq qalacaq olanlardır. “(Muminun surəsi, 101-103)

Dünyadakı bağlar və əlaqələr elə bir parçalanar ki, sözdə ən çox sevilən oğullar, yoldaşlar, qardaşlar, hətta bütün soy, inkarçılar tərəfindən əzaba qarşılıq fidyə olaraq təklif edilir:

(Belə bir gündə) Heç bir yaxın dost bir yaxın dostu soruşmaz. Onlar bir-birinə göstəriləcəklər. Bir günahkar, o günün əzabından qurtarmaq üçün olmaq üzrə, oğullarını fidyə olaraq vermək istər. Öz həyat yoldaşını və qardaşını. Və onu saxlayan tayfasından də. Yer üzündə olanların hamısını (versə də); sonra bir qurtarsın. Xeyr (heç biri qəbul edilməz). Həqiqətən, o (Cəhənnəm) alovlu atəşdir. (Məaric Surəsi, 10-15)

Məhşər günü yaşanacaq olan bu “fidyə təklifi”, inkarçıların gerçəkdə nə qədər nankor olduqlarının və mənfəətləri istiqamətində necə mərhəmətsizcə hərəkət etdiklərinin bir göstəricisidir. Bu təklif, dünya həyatının nə cür boş olduğunu da göstərər. Dünya həyatında çoxu insan kiçik çıxarlar arxasında qaçar. Yaxşı bir iş, gözəl bir ev, pul, mövqe sahibi olmaq uğrunda bütün bir ömür çalışılar. Buna qarşı, Quranda xəbər verildiyi üzrə tək bir qadın deyil dünyadakı qadınların hamısı, tək bir ev deyil dünyadakı bütün mülklər, yer üzünün qızıl və gümüş bütün xəzinələri, hətta bütün dünya, məhşər gününün əzabından qurtarmaq üçün fidyə olaraq verilmək istəniləcək. Amma əlbəttə bu ümidsiz bir səydir və insanı heç bir şəkildə qurtara bilməz. O mülklərin sahibi onsuz da Allahdır. İnsanın qurtuluşu isə, bir daha geri dönemeyeceği dünya həyatında qalmışdır. Vaxt çox gecdir və cəhənnəmin atəşi ona vəd olunduğu kimi yanmağa başlamışdır.