Bumerang xüsusilə Avstraliya yerliləri (Aborjin), ayrıca köhnə Misirlilər və Avropalılar, Hindistanın bəzi bölgələrindəki qəbilələr tərəfindən silah olaraq istifadə edilən yastı bir kesişe sahib əyri bir çubuq. Avstraliya və ABŞ da hələ idman vasitəsi olaraq istifadə edilməkdədir. Ümumiyyətlə akasiya və okaliptus kimi sərt ağaclardan hazırlanır və boyu 40-90 sm qədər olmaqdadır. Əyriliyi, qolları arasındakı bucaq 90°den böyük olacaq şəkildədir.
Bəziləri düz olaraq atıldığı istiqamətdə irəliləyər, bəziləri isə havada bir dairevi orbit çəkərək təkrar geri gəlirlər. Hər iki tipdə də bumeranq çevirilərək atılar və öz oxu ətrafında bir dairə çəkərək döndüyünə görə bir jiroskop kimi özünü havada tarazlıyar. Eyni zamanda sahib olduğu aerodinamika şəklinə görə havada irəliləyərkən qaldırma qüvvətinə məruz qalar. Beləcə yerə paralel olaraq atılan bumerangın çox uzaq məsafələrə getməsi mümkün olar.
Geri dönən bumeranqlar, öz oxu ətrafında bir pərvanə kimi döndüyündə yaranan kurgusal dairə müstəvisi, tik müstəvidən bir az sağa və ya sola əyik olacaq şəkildə atılar. Bu əyiklik sağ əllə atılan bumeranqlarda sağa doğrudur. Bu səbəbdən atılan bumeranqlar da sağa doğrudur. Beləliklə, atana görə sağdan başlayıb sola doğru dairevi bir orbit çəkərək geri gəlir. Bumeranq havada müəyyən bir sürətlə hərəkət edərkən eyni zamanda döndüyündən üst qisimə gələn qolun havaya görə nisbi sürəti altdakından daha çoxdur. Çünki dönmə hərəkətində cisimin teğetsel sürəti dairəyə toxunan olacaq şəkildə istiqamət dəyişdirər. Bu sürət üst qisimdə bumeranqın hərəkəti istiqamətində, alt qisimdə isə tərs istiqamətdədir. Üst qisimin sürətinin çox olması, üst qisimə daha çox qaldırma qüvvətinin təsir etməsinə səbəb olar. Bu da dönən bumeranqın meydana gətirdiyi kurgusal dairəni, sağa əyik atılmışsa sola doğru aşırtmağa çalışar. Lakin öz oxu ətrafında dönməsindən irəli gələn jiroskopik təsirlə aşmayıb, kurgusal dairənin tik oxu ətrafında dönmə edər. Bu hərəkət nəticəsi kurgusal dairənin istiqaməti daim dəyişər və nəticədə dairevi bir orbit təqib edərək ilk başlanğıc nöqtəsinə gəlir.
Müəllif: Elsevər Məmmədzadə
